18 Bài Giảng Về Quản Lý Sản Phẩm Của Tencent

Series này mình biên dịch từ Khóa học Quản Lý Sản Phẩm của Tencent. Khóa này mình không trực tiếp học vì không hiểu tiếng Trung nên chỉ có thể gián tiếp dịch sang ngôn ngữ tiếng Việt, rồi điều chỉnh một số thuật ngữ cho phù hợp với chuyên môn, bối cảnh.

Giờ thì bắt đầu ngay!


Xin chào, chào mừng bạn đến với chuỗi bài giảng về quản lý sản phẩm của Tencent trong series "18 Bài Giảng Về Quản Lý Sản Phẩm Của Tencent".
Trước khi chính thức bắt đầu học tập, hãy để tôi kể cho bạn nghe vài câu chuyện về các sản phẩm của họ.
Câu chuyện đầu tiên là về QQ Browser. Tại Tencent, chúng tôi thường tổ chức các cuộc bình chọn sản phẩm, và trong một lần bình chọn về "sản phẩm nào cần cải tiến nhất", và QQ Browser đã đứng đầu.

Hãy thử nghĩ xem, nếu bạn là người Quản lý sản phẩm này, bạn sẽ làm gì?

Một vài ngày sau, trên diễn đàn nội bộ của Tencent, một bài đăng mới xuất hiện:

Team phát triển sản phẩm trình duyệt QQ xin mời các đồng nghiệp tham gia thử nghiệm nội bộ, đội ngũ cam kết sẽ phản hồi 100% các vấn đề được phản ánh, và sẽ công khai công bố kết quả xử lý sau mỗi 48 giờ.

Với cách tiếp cận này, nhóm sản phẩm đã nhận được 1130 phản hồi, tổng hợp thành 606 đề xuất và đã tiến hành 10 vòng thảo luận, hoàn thành 72 cải tiến trải nghiệm chỉ trong 15 ngày và đưa ra phiên bản cải tiến tối ưu hơn. Người đứng đầu bộ phận đã chỉnh sửa từng từ trong email nội bộ QQ, và cuối cùng còn ký tên trên hơn 200 lá thư cảm ơn cho các đồng nghiệp tham gia thử nghiệm.

Ba năm sau, trình duyệt này đã được ngành công nghệ ca ngợi, và QQ Browser đã nhận được giải thưởng "Sản phẩm danh vọng" (Mingpin Hall), là vinh dự cao nhất của Tencent dành cho sản phẩm xuất sắc.

Câu chuyện thứ hai liên quan đến QQ Mail, được mệnh danh là "hòm thư 7 sao", và đến nay, khóa học "Xây dựng hòm thư 7 sao" vẫn là tài sản quý giá cho những người quản lý sản phẩm trong nội bộ Tencent.
QQ Mail được ca ngợi là nhanh, tinh gọn, dễ sử dụng, và nhiều tính năng mạnh mẽ. Đằng sau sự yêu thích này là sự sáng tạo không ngừng và tâm huyết của đội ngũ phát triển sản phẩm, nhưng bạn có biết không? CEO Pony Ma (gọi là Ma Huateng hay Mã Hóa Đằng) cũng tham gia trực tiếp vào quyết định các tính năng, biết rõ từng chi tiết của thiết kế trải nghiệm QQ Mail, là một "nhà thiết kế" quan trọng của sản phẩm.
Anh đã thảo luận qua email với đội ngũ hơn 1000 lần, bao gồm các khía cạnh như thiết kế tương tác và thị giác, trải nghiệm người dùng, nhu cầu và cách thực hiện, thậm chí là chi tiết như vị trí của nút, kích thước chữ, màu sắc, sắp xếp, và việc sử dụng chữ hoa hay chữ thường.

Hôm nay, dù Pony Ma không còn tham gia sâu vào thiết kế sản phẩm như trước, nhưng niềm đam mê và cam kết với việc làm sản phẩm vẫn còn đó, như các nguyên tắc "Luật 10-100-1000", "Đừng khiến tôi phải suy nghĩ!" và "Làm cho các công cụ trở nên vô hình"... Trong một ý nghĩa nào đó, chúng đã trở thành một phần không thể thiếu trong DNA làm sản phẩm của Tencent, thứ mà những Product Manager tại Tencent đang học, đồng thuận và kiên trì thực hiện.

Ngoài những câu chuyện về QQ Browser và QQ Mail, trong suốt hơn 20 năm qua, Tencent còn phát triển thành công nhiều sản phẩm khác như QQ, WeChat, King of Glory, WeChat Pay, Official Accounts, Mini Programs, QQ Music, Tencent Video, Tencent News, Pitu, và nhiều sản phẩm khác.

"18 Bài Giảng về Sản Phẩm Tencent" sẽ bao gồm những gì?

Tencent đã làm những sản phẩm nào và làm như thế nào?
Những người quản lý sản phẩm của Tencent đã làm thế nào để tạo ra nhiều sản phẩm như vậy? Trên phương diện lớn, Tencent làm sản phẩm như thế nào, họ tin vào điều gì và kiên trì với điều gì?

Ở mức độ nhỏ hơn, những công cụ và phương pháp nào mà Tencent sử dụng khi làm sản phẩm? Cụ thể là, các PM của Tencent đã quan sát và nghiên cứu người dùng như thế nào, họ thu thập và phân tích nhu cầu như thế nào? Trong một thị trường cạnh tranh khốc liệt, họ tìm kiếm những điểm đột phá và định vị sản phẩm như thế nào?

Trong việc phục vụ người dùng, nội bộ trong nhà, và đối tác bên ngoài, họ làm gì và không làm gì? Họ làm cái gì trước và cái gì sau? Và họ đã phối hợp thiết kế, phát triển và kiểm thử như thế nào để biến ý tưởng ban đầu thành sản phẩm thực tế mang lại giá trị cho người dùng? Sau khi sản phẩm ra mắt, họ đã làm thế nào để liên tục vận hành và lặp lại, thu hút nhiều người dùng hơn và giành được lòng trung thành lâu dài của họ?

Ở một mức độ sâu hơn, đằng sau những ý tưởng và phương pháp làm sản phẩm này, Tencent đã nuôi dưỡng những người quản lý sản phẩm như thế nào? Các tính cách, phẩm chất và giá trị của họ là gì?

Bây giờ, "18 Bài Giảng về Sản Phẩm Tencent" cố gắng tổng hợp những câu hỏi và suy nghĩ này thành một bức tranh tổng thể, các quan điểm đã được thiết lập.

Chúng tôi nhấn mạnh rằng, dù Tencent có nhiều loại sản phẩm, nhưng trong suốt hơn 20 năm qua, sản phẩm hướng đến người dùng (To Customer) đã đi được một chặng đường dài hơn và tích lũy được nhiều kinh nghiệm hơn, vì vậy, khóa học này sẽ tập trung nhiều hơn vào những suy nghĩ liên quan đến sản phẩm 2C.

Nếu muốn tóm tắt phương pháp làm sản phẩm của Tencent từ 0 đến 1, chúng tôi có thể đơn giản hóa nó thành ba bước: Tìm, So sánh, và Thử. Tìm nghĩa là khai thác đa dạng để xác định nhu cầu; So sánh là so sánh bản thân với môi trường xung quanh để xác định chiến lược sản phẩm; Thử là thử nghiệm nhanh chóng để thực hành và học hỏi.

Toàn bộ khóa học bao gồm 5 mô đun (module), chứa 18 bài học:

  • Mô đun đầu tiên, ngoài lời nói đầu, phần giới thiệu sẽ thảo luận về sản phẩm người quản lý sản phẩm, hai từ khóa xuyên suốt khóa học, để thiết lập một nền tảng chung
  • Mô đun thứ hai, các bài 3->5 sẽ thảo luận về bước đầu tiên là Tìm, các PM của Tencent đã làm thế nào để xác định nhu cầu của người dùng? Làm thế nào để xác định những nhu cầu thực sự của người dùng và tránh "nhu cầu giả"? Và làm thế nào để nhận thức được xu hướng và dự đoán nhu cầu?
  • Mô đun thứ ba, các bài 6->8, sẽ thảo luận về bước thứ hai là So sánh, các PM của Tencent đã làm thế nào để đánh giá môi trường / thị trường, nhận diện các lợi thế của bản thân, và từ đó xác định vị trí sản phẩm phù hợp? Và làm thế nào để lên kế hoạch chiến lược kinh doanh dài hạn để sản phẩm có thể phát triển bền vững?
  • Mô đun thứ tư, các bài 9->17, sẽ thảo luận về bước thứ ba là Thử, các PM của Tencent đã làm thế nào để lên kế hoạch nhu cầu, thiết kế sản phẩm, biến ý tưởng trong đầu thành hiện thực, và thông qua các phương pháp vận hành phù hợp, làm cho sản phẩm được nhiều người dùng yêu thích hơn? Quá trình này làm thế nào để thử nghiệm một cách tinh gọn và lặp lại hiệu quả, để thực hành là cách duy nhất để học hỏi?
Ba bước "Tìm-So sánh-Thử" là một framework được đơn giản hóa và giải thích cách Tencent làm sản phẩm, và bạn có thể chọn lọc để phù hợp với đặc điểm sản phẩm của mình.
  • Cuối cùng, mô đun thứ năm, bài 18, là phần kết thúc của khóa học, sẽ xem xét từ một góc độ cao hơn, phía sau những phương pháp làm sản phẩm này, người quản lý sản phẩm thực sự cần có những phẩm chất gì để có thể đi xa hơn, tạo ra những sản phẩm có giá trị lớn hơn.

Ngoài 18 bài học này, vào cuối các mô đun thứ hai, ba, và bốn, khóa học còn chuẩn bị một hướng dẫn tránh các cạm bẫy, sai lầm, dựa trên những thất bại của các PM Tencent trong quá khứ, hy vọng sẽ giúp bạn ít mắc phải sai lầm và ít đi đường vòng.

Tencent đã làm thế nào để thực hiện khóa học này?

Như bạn có thể đã đoán, ba bước "Tìm - So sánh - Thử" có vẻ như cũng phù hợp với việc giải quyết các vấn đề mà bạn gặp phải trong công việc và cuộc sống hàng ngày.

Ví dụ, làm thế nào để nổi bật và được công nhận trong công việc? Bạn cũng có thể áp dụng ba bước này: Bước đầu tiên, khám phá nhu cầu, hiểu rõ những gì người khác kỳ vọng ở bạn trong công việc của bạn; bước thứ hai, so sánh môi trường xung quanh, phân tích những lợi thế của bản thân, và xác định chiến lược nghề nghiệp của bạn; bước thứ ba, liên tục chứng minh giá trị của bạn, đáp ứng kỳ vọng của mọi người.

Vì vậy, người nghe khóa học này, ngay cả khi chỉ là một cá nhân bình thường, sau khi hoàn thành ba bước làm sản phẩm này, hy vọng rằng bạn cũng có thể giống như một người quản lý sản phẩm chuyên nghiệp, có khả năng nhìn nhận nhu cầu, suy nghĩ sâu sắc, đánh giá môi trường, nhận thức bản thân, và tưởng tượng tương lai.

Với ba bước "Tìm-So sánh-Thử", bạn sẽ có thể áp dụng cách tiếp cận có cấu trúc để giải quyết các vấn đề đang làm phiền bạn, biến "bản thân" thành một sản phẩm được cải tiến không ngừng. Chúng tôi tin tưởng rằng, khi mỗi cá nhân trong xã hội này đều trở nên tốt hơn, xã hội sẽ trở nên tốt hơn.

Nếu bạn là một người quản lý sản phẩm, chắc chắn bạn sẽ phải đối mặt với áp lực nặng nề từ sự thay đổi nhanh chóng và áp lực từ những đối thủ trong ngành công nghiệp internet. Với bộ phương pháp luận làm sản phẩm của Tencent, chúng tôi mong muốn giao lưu với hàng triệu người quản lý sản phẩm giống như bạn, giúp những người mới bắt đầu có thể nhanh chóng và dễ dàng tiếp cận; nếu bạn đã là một chuyên gia dày dặn kinh nghiệm, hy vọng những suy ngẫm và vấn đề phía sau các ví dụ về sản phẩm của Tencent sẽ mang đến cho bạn những cái nhìn mới mẻ trong công việc.

Chúng tôi tin tưởng rằng, khi hàng triệu người trong ngành này cải thiện, toàn ngành sẽ trở nên tốt hơn.

Cuối cùng, nếu bạn là thành viên của một ngành công nghiệp truyền thống, trong kỷ nguyên internet hiện nay, chúng tôi chắc chắn rằng sự hòa nhập giữa các ngành sẽ diễn ra, và việc hiểu biết về các mô hình tư duy và cách thức làm việc của nhau sẽ trở nên vô cùng quan trọng.

Tencent hy vọng rằng thông qua khóa học này, có thể trình bày một cách đầy đủ và chính xác về tư duy làm sản phẩm và tư duy internet, giúp bạn hiểu hơn. Chúng tôi tin tưởng rằng, việc tăng tốc và sâu sắc hơn trong sự hòa nhập giữa các ngành sẽ giúp môi trường kinh doanh trở nên tốt hơn.

Khóa học này, nếu có thể giúp ngành internet cải thiện, giúp môi trường kinh doanh và xã hội trở nên tốt hơn, thì có lẽ cũng là một hình thức "phát triển công nghệ vì lợi ích".

Bạn cần làm gì để đạt hiệu quả tốt nhất từ khóa học này?

Khi chuẩn bị cho khóa học này, hai năm trước, nhóm dự án đã chọn lọc kỹ lưỡng nhiều thành viên từ nhiều lĩnh vực khác nhau, đều là những người có kinh nghiệm sâu rộng về phương pháp và kỹ thuật làm sản phẩm, để thành lập nhóm phát triển khóa học.

Bên cạnh công việc bận rộn, họ đã dành thời gian buổi tối và cuối tuần để, một mặt, rút ra bản chất của các khóa học về phát triển sản phẩm của Tencent, và mặt khác, xây dựng và hoàn thiện khóa học, phỏng vấn các nhóm sản phẩm, lặp đi lặp lại nhiều lần, và chỉnh sửa kịch bản hơn 300,000 từ.

Khóa học này được đầu tư rất nhiều tâm huyết, và chúng tôi hy vọng bạn sẽ thực hiện hai điều:

  • Thứ nhất, chia sẻ ý kiến của bạn: Khóa học này không hoàn toàn là một phương pháp hoàn hảo và đúng đắn, nhưng là sự suy ngẫm và tổng hợp của các quản lý sản phẩm Tencent về cách làm sản phẩm. Chúng tôi hy vọng bạn sẽ thực hiện hai hình thức chia sẻ: một là chia sẻ quan điểm của mình, thảo luận và trao đổi với những người khác; hai là chia sẻ khóa học này với bạn bè xung quanh, để nhiều người hơn có thể tham gia vào cộng đồng thảo luận về sản phẩm này, cùng nhau hỗ trợ và phát triển.
  • Thứ hai, ứng dụng vào thực tế: Sự thực tiễn là rất quan trọng, và khóa học này tập trung vào các ví dụ thực tế của sản phẩm Tencent. Chúng tôi hy vọng bạn sẽ đặt mình vào những câu chuyện và quyết định quan trọng phía sau để suy ngẫm về lý do và cách thức, và hy vọng rằng bạn sẽ áp dụng những kiến thức thu được vào công việc của mình, bởi vì đó mới là ý nghĩa thực sự của việc học khóa học này.

Hãy cùng chúng tôi bắt đầu chặng đường học tập kéo dài này, và mong rằng bạn sẽ thu được nhiều thành quả!


Cảm ơn bạn đã đọc xong nộ dung